27 Ocak 2016 Çarşamba

Mamaliga patlar mı?

Hiç böyle bir beklentim yoktu, ama açıkçası, Kişinev'deyken Anadolu Ajansı analiz haberler editörünün arayıp da "blogunuzu gördüm, bölge ile ilgili bize analiz yazar mısınız" demesine çok sevindim. Çünkü beni yazdığım yazıların okunması kadar mutlu eden çok az şey vardır herhalde. 
Konuşmamızdan iki gün sonra ilk yazım Anadolu Ajansı tarafından yayınlandı. Konumuz sıcak - Moldova.
Blogdaki bir önceki yazımda Moldova'da ne olduğunu genel hatlarıyla anlatmaya çalışmıştım. Bu yazıda Kişinev'deki izlenimlerimi de ekleyerek konuya biraz daha derin bakmaya çalıştım:) 


Moldova'nın gündemindeki soru: Mamaliga bu sefer patlar mı?
Sakin, kavga gürültü sevmeyen Moldovalılar için çok sık kullanılan bir deyim vardır: "Mamaliga patlamaz." Mamaliga, Moldovalıların mısır unundan yaptığı bir yemek. Neden patlamadığı bilinmez, ama ne zaman Moldovalıların karakteristik özellikleriyle ilgili konu açılsa, bu çok ünlü deyim dile getirilir. Oysa son zamanlarda Moldova’da yaşanan gelişmeler bu deyimle çelişiyor. Hükümet krizlerine ve bu krizleri anlaşmalarla çözmeye alışan Moldovalılar şimdi değişikliği sokaklarda arıyor.
Yeni bir Maydan mı?
Moldova’da bir yıldır devam eden ve özellikle son ayda tırmanan gerilim şekil itibarıyla 2013’ün sonuyla 2014’ün başlarındaki Ukrayna Maydanı'nın ilk zamanlarını andırıyor. Ancak altını çizmekte fayda var: Sadece şekil itibarıyla.
Zira çok yakın komşu olmalarına ve birçok benzerliğe rağmen, Moldova ile Ukrayna’yı ayıran önemli bir fark var: Ukrayna’da, özellikle Rusya’nın son yıllardaki saldırganlığı nedeniyle yükselen ciddi bir "Ukraynacılık" söz konusu.
Batısı başta olmak üzere ülkenin büyük bir kısmı, siyasi güçlerin mutlak çoğunluğu, Ukrayna’nın, Ukraynaca konuşan, Ukrayna devletçiliğine dayalı bağımsız bir devlet olarak Avrupa’ya entegrasyonunu destekliyor. ÜlkedeRusya ile ittifakı destekleyen güçler halen var, ancak Kırım’ın işgali ve Donbass’ın istikrarsızlık ocağına dönüştürülmesiyle birlikte, bu aktörler önemli ölçüde güç kaybına uğradı. Bu nedenle artık Ukrayna’da yüksek sesli bir Rusya yanlılığı yapmak çok zor.
Buna mukabil, Moldova’da bariz bir "Moldovacılık" yok. Batıya entegrasyon taraftarı olan güçlerin bir kısmı Moldova’nın Romanya ile birleşmesini istiyor. Romanya’nın "unionistler" olarak adlandırılan bu güçlere verdiği destek ve ülkeyi kendisiyle birleştirmeye çalışması, Moldova’da ve bölgede bilinen bir gerçek. Moldova’daki siyasi güçlerin hatırı sayılır bir kısmı ise Rusya güdümlü siyasetten yana. Seçim propagandasını bile Rus lider Vladimir Putin’in portreleri ile yapan, neredeyse her adımını Moskova’dan aldığı onayla atan siyasi partilerden bahsediyoruz. Bu partiler, ülkenin geleceğini Rusya’nın yanında yer almakta görüyor.
Ukrayna’da 2013 senesinde insanları sokakta birleştiren de bu ayırıcı özellikti. Elbette Yanukoviç iktidarının yolsuzlukları ve ülkenin içerisinde olduğu ekonomik durum da protestoları tetikleyen çok önemli faktörlerdi, ama gösterilerin çıkış noktası ülkenin jeostratejik tercihiydi. Her ne kadar gösterilerin sonuçlarının ülkenin tercihini etkileyeceğine yönelik ciddi tahminler olsa bile, Moldova’da ise gösterilerin çıkış noktası ülkenin jeostratejik tercihi değil.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Bu Blogda Ara