27 Kasım 2014 Perşembe

Avrasya Birliği'nde et çatlağı

Rusya ile en yakın müttefiki Belarus ticari savaşın eşiğine gelmiş durumda. Nedeni, Rusya’nın Belarus’tan et ve süt ürünleri ihracatını yasaklaması ve transite sınırlama getirmesi.
Moskova’dan Minsk’e ilk kötü haber 24 Kasım’da ulaştı – Belarus’un 11 işletmesinin ürünlerine hem ithalat, hem transit yasağı konuldu. 26 Kasım’da listeye 8 işletme daha eklendi.


Bu, yıllık 400 milyon ton et ihracatından 300 milyon dolar kazanan Belarus’tan Rusya’ya et ithalatının tamamen yasaklandığı anlamına geliyor.
Rusya tarafı, bir ay önce yapılan incelemelerde Belarus’ta üretilen ette yüksek miktarda antibiyotik, salmonella,listeria, hatta krom gibi maddelerin bulunduğunu açıkladı. Açıklamada ürünleri şüphe doğuran tüm işletmelere uyarı mektubu gönderildiği kaydedildi. Ayrıca, Minsk Et Fabrikasının ve Orşansk Et Fabrikasının ürünlerinde de Afrika domuzu vebası genlerinin bulunduğu, bu nedenle ambargo uygulandığı bildirildi.
Ancak Rusya’daki kaynaklar bu yasağın mikroorganizmalarla ilgili olmadığını bildiriyor. İddialara göre, yasağın nedeni Belarus’un yasaklı Avrupa ürünlerini Rusya’ya sokması.
Moskova, Minsk’i Rusya’nın yaptırımları kapsamına giren Avrupa ürünlerini Belarus etiketi altında saklayarak Kazakistan’a ve Kazakistan adıyla Rusya’ya ihraç etmekle suçluyor. Rusya tarafının iddiasına göre, belgelerde Avrupa ülkelerinden Kazakistan’a gönderildiği görülen bazı ürünler Rusya’dan çıkmıyor. Belarus şirketleri ile bazı Rus şirketleri arasında yapılan gizli anlaşmalarla bu “kaçak” ürünler Rusya’ya sokuluyor, ayrıca, yabancı veterinerlik servislerinin sahte sertifikaları düzenleniyor.
Moskova, bunu önlemek için Belarus’tan Kazakistan’a ve üçüncü ülkelere transit kurallarını sertleştirme kararı aldı. Bu karar gereği Belarus’tan gelen ve Rusya üzerinden geçen bütün yükler Rusya tarafından kontrol edilecek – hatta Belarus’ta kontrol edilmiş olsa bile. Moskova, Belarus’tan yasadışı yollarla ürün akışını önlemek için böyle karar aldığını bildiriyor ve Belarus tarafından da kendi toprakları üzerinden ürün transitine izin vermemesini talep ediyor.
Yani aslında belli ki, Moskova Belarus’a  Avrupa mallarının tekrar ihracatını durdurması için et yasağıyla baskı yapıyor.  Belarus ise Moskova’nın tek taraflı şekilde kontrol uygulamasının Gümrük Birliği kurallarına aykırı olduğunu bildiriyor ve bu tür kararların Rusya tarafından değil, Gümrük Birliğinin ilgili kurumları tarafından alınabileceğini iddia ediyor. Rusya, Belarus ve Kazakistan Gümrük Birliği üyesi ve bu üç ülke arasındaki mal akışı gümrük kontrolüne tabi tutulmuyor. Şimdi Rusya Belarus’u Gümrük Birliği’nin avantajını kullanarak yasadışı tekrar ihracat gerçekleştirmekle, Belarus ise Rusya’yı kendi entegrasyon projesinin kurallarını çiğnemekle suçluyor.
Belarus Cumhurbaşkanı Aleksandr Lukaşenko, yasak ve transit sınırlamasına ilişkin  kararların ardından ilk kez bugün konuştu. Minsk’te St.Petersburg valisi Georgi Poltavçenko ile bir araya gelen Lukaşenko Moskova’nın kararının kendisini sadece şaşırtmadığını, hem de çok üzdüğünü söyledi. Lukaşenko, yakın zamanda iki ülke arasında ticari ilişkilerin normale girmemesi durumunda Belarus’un buna tepki vermek zorunda kalacağını söyledi ve tepkisini “Bu nasıl davranış böyle?” diye sürdürdü.
Uzmanlara göre, Lukaşenko’nun bu açıklamaları 1 Ocak’ta faaliyete başlayacak Avrasya Ekonomi İttifakının mevcudiyeti için tehdit oluşturuyor. Belarus ekonomik olarak Rusya’yı etkileyebilecek bir ülke değil. Dolayısıyla, Lukaşenko açıklamadan faaliyete geçme kararı alırsa, Moskova’yı Avrasya Birliği ile köşeye sıkıştırmaya çalışacak. Zira “Batka” da Avrasya Birliğinin Putin için ekonomik değil, siyasi proje olduğunun ve büyük önem arz ettiğinin farkında. Ve bu nedenle Moskova’dan isteklerini bu hassas noktanın üzerine basarak almaya çalışıyor. Minsk daha önce de bunu denemiş ve Rusya’dan bazı tavizler koparmayı başarmıştı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Bu Blogda Ara