12 Temmuz 2013 Cuma

YouTube yerine Mehr, Google yerine ulusal e-posta

1373619600_000nic531272.jpgİran, ulusal e-posta servisi oluşturdu. İranlılar artık bundan böyle, devlet eliyle oluşturulan e-posta sistemini kullanmak zorunda.
Devlet kontrolündeki e-posta uygulamasının İran’ın kullanıcıları uluslararası internet ağından izole etme yönünde bir adım olduğu düşünülüyor.

 İran yönetimi YouTube’un yerli versiyonunu da kullanıma açtı. Sırada diğer servisler ve hatta İran’ın kendi internet ağının oluşturulması var.
Resmi rakamlara göre, İran, gelişmiş bir internet ülkesi: nüfusun %61’i, yani 45 milyon insan  internet kullanıyor. Bazı bölgelerde ise bu rakam %80 civarında. Ancak İran özgür internet ülkesi değil: iktidar tüm yöntemlerle blog yazarlarının faaliyetini sınırlamaya ve vatandaşların devlete göre “kötü” sitelere erişimini kapatmaya çalışıyor.
İran’ın attığı bu adımlar aslında 2012 yılına dayanıyor. 2012 baharında İran’ın kendi “temiz internetini” oluşturma yönünde adımlar atacağı açıklanmıştı. İktidarın popüler internet sitelerinin benzerlerini oluşturacağı, vatandaşların devlet ağından  “temiz olmayan” Batı sitelerine erişimini yasaklayacağı ve uluslararası ağa erişimi keseceği yönünde tahminler yürütülmüştü. Tahran yönetimi ise küresel internet ağına erişimi sınırlamak niyetinde olmadığını açıklamış: “dahili ihtiyaçlar için kendi ağımızı oluşturacağız” demişti. Bir yıl içerisinde söz konusu ağla ilgili başka hiçbir açıklama yapılmadı, ama beklendiği gibi,  İran’da dünyaca ünlü internet sitelerinin benzerleri ortaya çıkmaya başladı.
İran usulü YouTube
1373618633_mehr1.jpg
Aralık  ayında İranlı internet kullanıcıları ilk olarak  YouTube'a alternatif  Mehr ile tanıştı. Sitenin kurulma amacı Farsça konuşan kullanıcılar arasında İran kültürünün yayılması olarak açıklandı.
Bugün dış görünümü ve düşük çalışma hızıyla 1990’lı yılların sonlarındaki siteleri hatırlatan Mehr’de diğer video sitelerinde olan her şeyi bulmak mümkün;  çocuk, hayvan, spor, silah klipleri gibi… Sitede sadece “günah” videoları yok, ama ana sayfada ziyaretçilere detaylı çekilmiş estetik operasyon görüntülerinin izlenmesi tavsiye ediliyor.
1373618688_mehr2.jpg
Yerli Google Earth
Yerli  YouTube’un oluşturulmasından birkaç ay sonra – nisan 2013’te İran yönetimi Google Earth harita servisinin İslami versiyonunu oluşturmak niyetinde olduğunu açıkladı. Kararın gerekçesi olarak “Amerikan-Avrupacı-Siyonist Google’un  istihbarat servislerinin tüm dünyada kullanıcıları  takip etmek için bir araç olması” gösterildi. İran yönetimi, Google Earth’ın iyi bir rakibinin olması gerektiğini ve bu alternatif hizmetin İran’ın dünyadaki “gerçek” değerini göstereceğini  bildirdi. Bu arada, Mehr sitesinin kendi sayfasında Google’ın istatistik aracı -  Analytics’i kullandığını ve bunun kimseyi rahatsız etmediğini de hatırlatalım.
Ancak bu servisin oluşturulma nedeni Tahran’ın göstermek istediğinden daha derinde olabilir. Bir yıl önce İran yönetimi Google’un kendi haritalarında Fars körfezinin adını Arap körfezi gibi değiştirdiğine dikkat çekmişti. Ama şimdi “siyonist” harita körfezin adını İranlılar açısından doğru gösteriyor…
1373618973_iran-450x301.jpg
İran kendi 3D haritalarını dört ay içerisinde oluşturmayı planlıyordu. Yani ağustosa kadar İran’ın küresel servis ilan ettiği harita servisinin tamamlanması gerekiyor.  Ancak daha İran’ın “Google Earth’ına” ilişkin her hangi detay veya çalışma örneği ortaya çıkmış değil.
“Google’un katili” -  “milli e-posta”
İran şimdi ise ilan olunmamış bir savaş daha başlattı ve kendilerine göre “Google’un katili”ni yarattı.  Şimdi  tüm vatandaşların hesap alacağı devlet e-posta sisteminin oluşturulması söz konusu. Bu e-posta hizmeti  üzerinde kontrolü İran Posta Servisi sağlayacak.  Servisten yararlanacak iranlılar  mail.post.ir alt adresini kullanacak.
Sanal posta için, gerçek postaneye gitmek şart!..
Ve bu e-posta hesaplarına sadece yerli halk erişebilecek – çünkü kayıt işlemi açıklamasında kullanıcının kimliğini doğrulamak için posta şubesine gitmesinin önemli olduğu bildiriliyor.
1373618992_e-posta.jpg
Peki İranlılara devlet postası neden lazım? Birincisi, iktidar onların kişisel bilgilerinin “güvenilir” biçimde korunacağını vaat ediyor. Yani bu  bilgileri ve yazışmaları sadece yerli, güvenilirliği kanıtlanmış istihbaratçılar ve sansürcüler okuyabilecek. İkincisi, bu posta aracılığıyla yerli bürokratlarla resmi iletişim kurmak mümkün olacak.  Ve üçüncüsü, İran her halükarda Google ve Yahoo’ya erişimi yasaklama kararı alırsa (ki bu postaların kaderi daha belli değil) yerel kullanıcıların başka şansı kalmayacak: çünkü yasak sitelere bir şekilde girme imkanı sağlayan VPN’e erişim de birkaç ay önce kapatılmış.
İran ilk değil
İran dünyadaki internet sitelerinin kendi versiyonunu oluşturmaya çalışan ilk ülke değil. Daha önce Çin de benzeri metottan yararlanmaya başlamış. Pekin  de  Tahran  gibi internet özgürlüklerini sevmiyor, bu nedenle Web üzerinde sıkı kontrol sağlamaya, kendi vatandaşlarının “yanlış”  düşünceleri provoke edebilecek Batı sitelerine erişimini yasaklamaya çalışıyor.  Bu nedenle de Çin Twitter’ın  (Sina Swibo),  Google’un (Baidu),  İSQ’nün (Tencent QQ) alternatiflerini oluşturdı.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder

Bu Blogda Ara